Lòng hay còn gọi là nội tạng của gia súc gia cầm vốn là món ăn khoái khẩu của người Việt xưa nay. Nhưng “lòng se điếu” là gì, không phải ai cũng biết. Cụm từ này chỉ thực sự khuấy động cõi mạng trong mấy ngày qua khi ai đó nghi ngờ về độ chân thật của bộ lòng se điếu dài 40m, được đăng tải trên trang của TikToker Ngô Quyền Thế.

Những ai là tín đồ của lòng se điếu, hẳn không lạ với Ngô Quyền Thế, còn gọi là Thế Lòng se điếu. Anh là một doanh nhân sở hữu ba cơ sở kinh doanh ẩm thực ở Hà Nội và TP.HCM. Thế còn là một TikToker và YouTuber nổi bật với các clip chuyên về ẩm thực chuyên chia sẻ quy trình chế biến, quảng bá món ăn đặc biệt là các món lòng lợn và thực phẩm độc lạ.  

Lòng se điếu là gì?

Theo dân gian, lòng se điếu, là một đoạn ruột non “đột biến” của lợn, có thành ruột dày và nhiều nếp gấp niêm mạc ruột so với lòng ruột non bình thường, hình dạng giống ống se điếu hút thuốc lào.

Còn theo các chuyên gia ẩm thực thì đây là một món ăn đặc sản, sau khi chế biến có độ giòn sần sật, vị béo nhưng không ngậy, ăn rất ngon miệng.

Có điều, những người trực tiếp làm công việc giết mổ lâu năm cho biết, thực tế lòng se điếu rất hiếm. Hiếm đến nỗi có thời điểm nhiều tháng liền với hàng ngàn con lợn bị giết mổ, người ta vẫn không tìm thấy ký lòng se điếu nào. Độ dài và cân nặng như trên clip càng cực hiếm, nếu không muốn nói là khó xảy ra.

Mặc dù vậy, trên thị trường hiện nay, lòng se điếu lại được buôn bán tràn lan. Điều này khiến nhiều người hoài nghi về nguồn gốc thực phẩm. Họ cho rằng đây có thể là hàng đông lạnh nhập khẩu, thậm chí được “phù phép” bằng hóa chất để giống lòng se điếu tự nhiên (hàng giả).  

Trong khi kẹo rau giả, sữa giả, thuốc giả… vẫn còn đang thách thức các cơ quan chức năng; vẫn còn đang là mối băn khoăn, lo lắng, bức xúc chưa dứt của người dân thì nghi vấn lòng se điếu giả lại ập đến làm ai nấy rất bất an.

Trước tình hình này, cơ quan chức năng đã vào cuộc, kiến nghị Nhà nước quyết liệt xử lý chặn đứng nạn hàng giả, hàng kém chất lượng đặc biệt là thực phẩm và thuốc men; chấm dứt tình trạng lừa đảo, quảng cáo sai sự thật ảnh hưởng đến sức khỏe tính mạng người tiêu dùng.

Nghi vấn dùng hóa chất phù phép cho ra lòng se điếu giả

GS.TS Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP.HCM thông tin Sở đang tiến hành kiểm tra, truy xuất nguồn gốc, lấy mẫu để kiểm nghiệm, làm rõ liệu sản phẩm lòng se điếu có sử dụng phụ gia hay chứa chất độc hại hay không. Cũng theo bà, lòng se điếu rất hiếm gặp, cả nghìn con lợn mới có một, nên sản phẩm rao bán hằng ngày có thể là giả và được làm bằng phụ gia, hóa chất.  

Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học bách khoa Hà Nội, hóa chất dùng để phù phép lòng thường thành lòng se điếu có thể bao gồm oxy già, phèn chua, formol, là những hóa chất tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe như gây ra mệt mỏi, chán ăn, sụt cân, vàng da, rối loạn men gan, thậm chí tăng nguy cơ ung thư nếu tiếp xúc lâu dài. Còn tức thì có thể  đau bụng dữ dội, nôn ói, viêm dạ dày, ruột… Ông cũng khuyến cáo người dân khi mua lòng se điếu phải tìm hiểu kỹ, không nên mua và sử dụng sản phẩm không rõ nguồn gốc. 

Kể cả chọn mua lòng se điếu nói riêng hay nội tạng động vật nói chung tại các cơ sở uy tín, truy xuất được nguồn gốc… bảo đảm “hàng thật”, lợn nuôi theo tiêu chuẩn và sơ chế kỹ lưỡng cũng không nên sử dụng thường xuyên. Bởi nột tạng vốn giàu cholesterol, chất béo bão hòa và hàm lượng purin cao. Nếu tiêu thụ quá mức có thể góp phần làm tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu, huyết áp cao, tiểu đường, gút và tim mạch, nhất là ở những người đã có sẵn bệnh nền.

Tóm lại, một trong những vấn đề gây tranh cãi lớn nhất trong những ngày gần đây về lòng se điếu chính là mối nghi ngờ về nguồn gốc của nó. Nghi vấn này dấy lên nỗi lo ngại về chất lượng và an toàn thực phẩm, về hàng giả và tình trạng quảng cáo sai sự thật chất lượng sản phẩm, đặc biệt là thực phẩm – vấn đề đang là tâm điểm nóng sốt của toàn xã hội.

Trước khi cơ quan chức năng vào cuộc, có kết luận và xử lý rốt ráo, bà con nên tự "cứu lấy mình". Thức ăn của Việt Nam vốn rất phong phú, chúng ta không nhất thiết phải chiều chuộng cái miệng của mình mà ăn những thực phẩm độc hại.