Kỳ 1: Những ‘phát súng’ đầu tiên

Báo động đỏ

Cuộc rơi tự do của giá cổ phiếu đã kéo các công ty thuộc Adani Group vào một tình thế hỗn loạn. Nhiều giám đốc điều hành của Adani đã được điều đến khắp nơi trên thế giới để trấn an giới đầu tư. Một đội ngũ ứng phó hiểm hoạ đặc biệt, vốn được thành lập cho đại dịch Covid-19 và xung đột tại Ukraine đã được đưa vào tình trạng báo động cao.

Trong một tuyên bố chính thức, ông Adani quả quyết: “Sổ kế toán của chúng tôi rất mạnh với dòng tiền vào vững vàng và các tài sản an toàn, chúng tôi cũng có một hồ sơ lịch sử trả nợ hoàn hảo”.

Với cái nhìn thoáng qua, có vẻ như sự kiện này không thể làm suy suyển “đế chế” của Adani. Ông được xem là một nhà lãnh đạo có khả năng và tập đoàn của ông sở hữu rất nhiều tài sản có giá trị.

Họ vận hành những bến cảng lớn nhất tại Ấn Độ (cộng với một số cảng ở Úc, Israel và Sri Lanka), trữ 30% thực phẩm ngũ cốc của nước này, vận hành 1/5 đường dây tải điện, chiếm 1/4 số chuyến bay nội địa, và sản xuất 1/5 lượng xi măng. Một dự án kết hợp với Singapore đang nhăm nhe đẩy Adani thành nhà sản xuất thực phẩm lớn nhất Ấn Độ.

Chỉ trong năm tài chính vừa qua, tập đoàn Adani đã thu lại 25 tỷ đô la doanh thu, ngang bằng 0,7% GDP của Ấn Độ, đạt lợi nhuận 1,8 tỷ đô la. Tổng cộng vốn chi tiêu của họ đã lên đến 5 tỷ đô la, chiếm 7% mức vốn của 500 hãng lớn nhất Ấn Độ.

Gánh nặng

Adani nhấn mạnh việc tạm hoãn đợt bán cổ phiếu thứ hai “sẽ không gây ảnh hưởng đến các hoạt động hiện tại và kế hoạch tương lai”.

Tuy nhiên, không hãng đánh giá nào định giá lại các khoản nợ của Adani Group. Cũng không có một bảng chỉ số chứng khoán nào dự định bỏ các công ty Adani vì những cáo buộc từ Hindenburg.

Nhưng khó có thể tin rằng sự kiện này sẽ không ảnh hưởng đến tham vọng xây dựng đất nước của Gautam Adani.

Giữa 2023 và 2027, tập đoàn của ông dự định sẽ đầu tư hơn 50 tỷ đô la. Họ đang xây dựng một phi trường mới tại Mumbai, chi 5 tỷ đô la cho ba cảng biển, và có kế hoạch xây dựng nhà máy sản xuất thép trị giá 5 tỷ đô la trong thương vụ hợp tác với POSCO, một tập đoàn Hàn Quốc. 

Các dự án của Adani trong lĩnh vực năng lượng tái chế và hydrogen được xem là trụ cột cho nỗ lực biến Ấn Độ thành một cường quốc xanh, một nỗ lực được khởi xướng bởi chính Thủ tướng Narendra Modi.

Tất cả những hoài bão này đòi hỏi một nguồn vốn khổng lồ, và một phần trong đó sẽ đến từ đợt chào bán cổ phiếu vừa bị hoãn lại.  Nếu giá cổ phiếu Adani vẫn bị ép xuống thấp, việc tìm kiếm vốn sẽ trở nên rất khó khăn.

Hơn thế nữa, ảnh hưởng của sự kiện này đang tràn lấn ra khắp Ấn Độ. Cổ phiếu của nhiều hãng như Life Insurance Company, Ngân hàng Trung ương Ấn Độ giảm lần lượt 8% và 5%, tuy khá đau đớn nhưng không đến nỗi nguy hiểm.

Trong khi đó, giới đầu tư nước ngoài bắt đầu e ngại với cổ phiếu có liên quan đến Adani. Trong tuần vừa qua, cổ phiếu của các tên tuổi Ấn Độ đã có hành trình khá yếu ớt trên các sàn giao dịch. Chỉ trong vòng hai ngày 27 và 30/01, các quỹ vốn toàn cầu đã rút 1,5 tỷ đô la ra khỏi thị trường chứng khoán Ấn Độ.

Các hãng đầu tư phương Tây, vốn dĩ ám ảnh với việc làm đúng luật, giờ đây sẽ phải suy nghĩ kỹ càng trước khi thoả thuận với các nhà tài phiệt Ấn Độ, một con đường quen thuộc của họ để thâm nhập thị trường béo bở nước này.

Liệu các cáo buộc của Hindenburg có đúng hay không, liệu nó có phải là một thủ đoạn dìm giá cổ phiếu để thu lợi? Điều này vẫn còn đang gây nhiều tranh cãi.

Khi những sự kiện này diễn ra, ông Adani đang ở nước ngoài, khởi công một bến cảng mang tên Haifa mà ông đã mua được vào 2022 với cái giá 1,2 tỷ đô la.

Chắc chắn Gautam Adani sẽ còn rất nhiều việc phải làm để “chữa cháy” khi ông quay trở về nước nhà.