Từ ý tưởng đến hiện thực: Hành trình khởi nghiệp đầy thách thức

Ý tưởng về một sàn thương mại điện tử dược phẩm B2B, kết nối nhà thuốc và nhà phân phối, được hình thành từ những trăn trở của Vũ. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống lâu đời làm nghề bán thuốc, Vũ thường nhận thấy sự thiếu hiệu quả của mô hình kinh doanh truyền thống như thiếu thuốc, bà con không đủ tiền mua thuốc hoặc phải trả chi phí rất cao cho những thuốc mình cần, thị trường bán thuốc cũ và người dân tỉnh ít có cơ hội tiếp cận những loại thuốc mới, giải pháp mới.

Sau thời gian du học về nước, Vũ mở công ty dược truyền thống, bán thuốc qua trình dược viên nhưng gặp nhiều hạn chế: Nhiều mặt hàng tốt muốn làm nhưng không đủ chi phí để thực hiện, có nhiều khách hàng ở vùng sâu vùng xa muốn phục vụ nhưng không đến được,… Tìm hiểu và khảo sát, anh tin rằng vệc số hoá phân phối dược phẩm thông qua mô hình thương mại điện tử có thể giải quyết những bài toán trên một cách toàn diện. Mang ý tưởng đi chia sẻ với nhiều người, nhiều bạn bè, ai cũng thích nhưng không ai thật sự dành hết tâm huyết để dấn thân. 

Cuối cùng, Vũ gặp Hoàng trong một đám cưới của người bạn chung. Chỉ một tuần sau, Hoàng chuyển việc từ Trung Quốc về Việt Nam, bắt tay vào dự án ngay tại kho nhà thuốc truyền thống. Hồi đó, Buymed vận hành như một dự án trong công ty truyền thống của Vũ, giai đoạn sơ khai năm 2017. Giai đoạn đầu, Vũ giữ vai trò là nhà đầu tư chính, và mẹ Vũ chính là khách hàng đầu tiên của mô hình thương mại điện tử dược phẩm B2B này.

Trong quá trình bước đi ấy, cứ mỗi năm, cả Vũ và Hoàng đều học lại và làm lại từ đầu… khi quy mô công ty ngày càng lớn, thách thức ngày càng nhiều, mới mẻ và đa dạng: doanh số 5 tỷ khác với 50 tỷ và càng khác với 500 tỷ như hiện nay, từ sản lượng và số lượng thuốc đầu vào, từ trải nghiệm khách hàng, số lượng khách hàng, đến kho bãi, đội ngũ nhân sự… Công nghệ phải thay đổi phù hợp, có tự động hóa, phân khu, kiểm soát quy trình và tối ưu hiệu quả các nguồn lực theo mô hình chuỗi cung ứng. Hiện tại, kho lớn nhất của BuyMed có diện tích 20.000m² ở Bình Dương.

Chiến lược gọi vốn hiệu quả

Xác định phải "cất cánh" mạnh mẽ hơn, Vũ và Hoàng mời Peter - một chuyên gia tài chính gọi vốn - tham gia đội ngũ. Nhờ sự kết hợp hoàn hảo giữa kinh nghiệm ngành dược của Vũ, kiến thức công nghệ và ý tưởng của Hoàng cùng khả năng gọi vốn của Peter, BuyMed thu hút hơn 60 triệu USD đầu tư, trong đó có 33,5 triệu USD từ vòng gọi vốn gần nhất.

Nhớ lại những ngày đầu, cả nhóm gặp rất nhiều thất bại, nhưng nhờ đó mà BuyMed có được những giải pháp vượt trội. Một trong những thất bại tốn kém là thùng vận chuyển sử dụng nhiều lần vì mục tiêu chuyển đổi xanh. Khi thùng được đầu tư và triển khai thì bị phản ứng mạnh mẽ từ nhân viên và nhà thuốc, dù đẹp nhưng quá to, quá nặng, cồng kềnh và chỉ có một kích cỡ. Sau đó BuyMed nghiên cứu lại và tìm ra loại thùng bằng nhựa có 4 kích cỡ, mỏng hơn, bền chắc và có thể gấp gọn, được dán bằng keo veneer. Hiện tại, 90% hàng của BuyMed được vận chuyển bằng thùng này, tiết kiệm vài tỷ đồng mỗi tháng.

Trước đây, người mua thuốc thường gặp khó khăn vì thiếu thông tin về giá cả, dẫn đến tình trạng "giá nào cũng mua". Giờ thì thuocsi.vn ra đời, vận hành theo mô hình “Just in time” (JIT - Đúng sản phẩm, đúng số lượng, đúng nơi, đúng thời điểm), nên số lượng hàng tồn kho rất ít nhờ mua thêm liên tục từ các hãng nên giá luôn mới, bất cứ nhà thuốc nào cũng có thể kiểm tra giá. Điều này giúp giảm đáng kể sự chênh lệch về giá giữa các nhà thuốc. Đây là một thành công của BuyMed, vượt ra ngoài những con số doanh thu đơn thuần.

Một bài toán quan trọng khác mà BuyMed cần giải quyết là làm sao kiểm soát được chất lượng thuốc. Thuốc nhập kho BuyMed đều phải tuân thủ theo quy trình “tiền kiểm” và “hậu kiểm”. Tất cả thuốc nhập về đều có mã code thống nhất trên từng hộp thuốc, chỉ cần quét mã là biết rõ nguồn gốc. BuyMed cũng có đội nhân viên thị trường lập danh mục 500 loại thuốc có rủi ro giả cao, và nhóm thuốc rủi ro cao này luôn được quét qua máy quang phổ xác nhận chất lượng mới cho phép vào hệ thống phân phối của BuyMed.

Hiện BuyMed đã có mặt tại thị trường Thái Lan và Campuchia vì được định vị là công ty công nghệ dược phẩm quốc tế, quy mô Đông Nam Á. Ưu thế đến từ công nghệ. BuyMed ứng dụng mô hình vận hành đã thành công ở Việt Nam, sau đó triển khai ra các nước và nhận được phản hồi tích cực. Theo chia sẻ của Vũ, ngành dược Đông Nam Á hội tụ ở hai quốc gia là Thái Lan và Singapore, nên việc làm tốt ở cả khu vực Đông Nam Á giúp BuyMed có cơ hội hợp tác với những hãng dược lớn toàn cầu, giải quyết bài toán bán sỉ, mang lại nhiều lợi ích cho khách hàng hơn.

Nhà thuốc nhượng quyền - giải pháp mới

Tuy nhiên, bán sỉ với giá tốt cho các nhà thuốc nhưng chưa chắc thuốc đến tay bệnh nhân có còn giá tốt, vì họ phải mua theo giá của từng nhà thuốc khác nhau, hoặc không thể tiếp cận những loại thuốc tiên tiến nhất. Đây chính là mối quan tâm tiếp theo của BuyMed. Công ty liền triển khai mô hình nhà thuốc nhượng quyền với mong muốn nâng cấp các nhà thuốc nhỏ; hướng đến phục vụ những nhà thuốc nhỏ, thông qua việc livestream đào tạo, giới thiệu sản phẩm cụ thể cho họ. BuyMed không chỉ kết nối nhà thuốc và nhà phân phối, mà còn giải quyết bài toán logistics cho ngành dược.

BuyMed còn chủ động xây dựng hệ thống logistics riêng, hỗ trợ đắc lực cho các hãng dược phẩm trong nước về khâu phân phối, giúp họ tập trung nguồn lực vào sản xuất các sản phẩm mũi nhọn, thay vì phải loay hoay với bài toán phân phối. Sự tham gia của BuyMed vào chuỗi cung ứng đã góp phần giảm tải gánh nặng chi phí phân phối cho nhà sản xuất, từ đó giúp giảm giá thành thuốc, mang lại lợi ích thiết thực cho khách hàng.

Đồng thời, BuyMed cũng tiên phong thúc đẩy thay đổi phương thức tính phí bán lẻ, hướng đến sự minh bạch và công bằng hơn. Công ty khuyến khích áp dụng mô hình tính phí tiền công cắt thuốc - một mô hình phổ biến ở các nước phát triển. Người bán lẻ sẽ được hưởng mức phí cố định cho mỗi lần cắt thuốc, bất kể giá trị đơn hàng. Cách làm này không chỉ khuyến khích nhà thuốc quan tâm hơn đến lợi ích của khách hàng, mà còn giúp minh bạch hóa chi phí, tạo niềm tin cho người mua.

Nhận thức rõ hành trình của một viên thuốc từ nhà máy đến tay người bệnh là một chuỗi quy trình phức tạp với nhiều nút thắt, BuyMed đặt mục tiêu trong 5-10 năm tới sẽ giải quyết triệt để những vấn đề này của ngành dược bằng công nghệ. Hệ thống end-to-end (E2E) mà BuyMed đang xây dựng sẽ đảm bảo sự tối ưu xuyên suốt từ khâu sản xuất, phân phối đến tay người tiêu dùng, mang lại trải nghiệm tốt nhất cho tất cả các bên.

BuyMed xác định công nghệ là cốt lõi và kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Tối ưu hóa quy trình cho ngành dược là mục tiêu then chốt mà BuyMed theo đuổi, và để đạt được điều đó, họ cần sự chung tay góp sức của tất cả các bên liên quan: các cơ quan ban ngành, nhà sản xuất, nhà thuốc bán lẻ và cả người bệnh.

Đằng sau những thành công của BuyMed là sự gắn kết của bộ ba nhà sáng lập: Vũ Vương, Hoàng Nguyễn và Peter Nguyễn. Mỗi người một cá tính, một chuyên môn, họ tạo nên một tập thể vững mạnh, bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau. Dù không tránh khỏi những bất đồng, nhưng chính sự đa dạng về quan điểm và kinh nghiệm đã giúp BuyMed đưa ra những quyết định sáng suốt, giải quyết hiệu quả những thách thức của ngành dược.