Thứ ba, 24/06/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Nợ đọng trong xây dựng gia tăng, chủ thầu ‘khóc ròng’ trước sức ép vốn

Huyền Trang
- 14:00, 22/07/2021

(DNTO) - Trong nửa đầu năm 2021, Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam đã tiếp nhận 27 vụ tranh chấp liên quan đến hợp đồng thầu xây dựng, bằng cả năm 2020, chủ yếu liên quan đến tình trạng nợ nhà thầu, ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình luân chuyển và sử dụng vốn của chủ thầu.

Tòa nhà The Artemis đã đưa vào vận hành nhiều năm, nhưng đến nay, chủ đầu tư và một số nhà thầu vẫn chưa tìm được tiếng nói chung để giải quyết các khoản nợ trong xây dựng. Ảnh: Batdongsan.com.vn

Tòa nhà The Artemis đã đưa vào vận hành nhiều năm, nhưng đến nay, chủ đầu tư và một số nhà thầu vẫn chưa tìm được tiếng nói chung để giải quyết các khoản nợ trong xây dựng. Ảnh: Batdongsan.com.vn

Sức ép vốn đè nặng lên vai chủ thầu

Chia sẻ thực tiễn tại dự án The Artemis (số 3, Lê Trọng Tấn, Thanh Xuân, Hà Nội) được xây dựng trong năm 2015, do ACC Thăng Long là chủ đầu tư, Công ty Delta cùng một số đơn vị khác như Eurowindow, Nam Minh Hoàng, Sigma… cùng làm chủ thầu, ông Hoàng Ngọc Tú, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Tập đoàn Xây dựng Delta cho biết, việc khó khăn trong quá trình thanh quyết toán, nghiệm thu công trình không riêng gì Delta mà tất cả nhà thầu đều vướng mắc.

Có 3 vướng mắc chính mà Delta gặp phải trong dự án này là vấn đề về giá trị hợp đồng thực tế hay trọn gói, cố tình phạt vi phạm tiến độ, cố tình phạt vi phạm chất lượng… với tổng mức phạt tối đa là 12%. Trong quá trình tranh chấp, hai bên đã họp rất nhiều lần nhưng đến nay vẫn chưa giải quyết được.

“5 hợp đồng đã ký đều bị chủ đầu tư đánh giá chậm hợp đồng, phạt 12%. Lý do không có biên bản nghiệm thu hoàn thành mốc chi tiết. Trong khi đó, chủ đầu tư liên tục bổ sung các công việc phát sinh nhỏ lẻ để trở thành nguyên cớ chính cho gói thầu lớn…”, ông Tú chia sẻ trong hội thảo trực tuyến “Bàn về những tranh chấp trong hợp đồng thầu xây dựng hiện nay và cách giải quyết”, sáng 22/7.

Với sức ép của dòng tiền, hầu hết các chủ thầu đều phải chấp nhận giảm trừ giá trị quyết toán để thu hồi vốn. Tuy nhiên, với sự cạnh tranh như hiện nay, ông Tú cho biết, thực tế, lợi nhuận của các chủ thầu tại các công trình không đáng kể. Do vậy, nếu giảm giá trị quyết toán, các công ty xây dựng sẽ lỗ.

“Chúng tôi phải thi công, phải quản lý, phải quản trị dự án một cách bài bản thì mới giữ được khoản lợi nhuận eo hẹp của mình. Còn với khoản tồn đọng nợ kéo dài, trong khi nhà thầu phải tự bỏ vốn, vay ngân hàng để làm thì coi như lỗ. Vì vậy, chúng tôi đang đưa tranh chấp ra tòa án để giải quyết, nhằm thu lại sớm nhất chi phí của nhà thầu”, ông Tú cho hay.

‘Nóng’ tình trạng tranh chấp trong hợp đồng thầu xây dựng

Tình trạng nhà thầu bị nợ thanh toán đang khá phổ biến, do yếu tố chủ quan và khách quan từ cả chủ đầu tư và chủ thầu. Ảnh minh họa.

Tình trạng nhà thầu bị nợ thanh toán đang khá phổ biến, do yếu tố chủ quan và khách quan từ cả chủ đầu tư và chủ thầu. Ảnh minh họa.

Cũng trong hội thảo, ông Huỳnh Đăng Hiếu - Phó trưởng phòng Ban Thư ký, Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) thông tin, thời gian qua, tình trạng tranh chấp hợp đồng thầu xây dựng, giải quyết các nợ đọng có xu hướng tăng cao.

Trong nửa đầu năm 2021, VIAC đã tiếp nhận 27 vụ tranh chấp, bằng cả năm 2020, nhiều hơn năm 2019 và gấp 4,5 lần thời điểm năm 2015 (6 vụ). Trong đó, tổng trị giá tranh chấp xây dựng mà VIAC đã giải quyết lên tới gần 10.000 tỷ đồng. Tình trạng nợ nhà thầu là một thực trạng phổ biến.

Thống kê tình hình giải quyết tranh chấp hợp đồng thầu xây dựng tại VIAC cho thấy, các khoản nợ tồn đọng từ 6 tháng – 1 năm chiếm 20%, nợ từ 1-2 năm chiếm đa số 65% và nợ trên 2 năm là 15%. Cá biệt, có những khoản nợ kéo dài tới 5 năm. Riêng tiền lãi chậm thanh toán đã chiếm trên 70 tỷ đồng.

Lý giải về tình trạng xảy ra tranh chấp trong các hợp đồng thầu xây dựng, ông Hiếu chỉ ra một số nguyên nhân như việc tìm hiểu năng lực tài chính của chủ đầu tư chưa kỹ; công tác đàm phán, ký kết hợp đồng với chủ đầu tư, quản lý triển khai thanh quyết toán còn yếu và chưa có biện pháp để thu hồi công nợ hiệu quả. Đây là thực trạng chung của nhiều nhà thầu, dẫn đến nợ đọng kéo dài.

Ở góc độ là cơ quan giải quyết tranh chấp, theo ông Hiếu, có nhiều trường hợp chủ đầu tư không đủ tiềm lực tài chính thanh toán cho các nhà thầu, tuy nhiên, cũng rất nhiều trường hợp nhà đầu tư có dòng tài chính mạnh, nhưng vẫn cố tình kéo dài, không trả nợ cho nhà thầu, thậm chí trong quá trình tố tụng còn gây khó khăn cho việc thanh quyết toán hồ sơ.

“Như vậy, quá trình đôn đốc thanh quyết toán với chủ đầu tư không đạt kết quả, nhà thầu không còn biện pháp nào khác ngoài việc khởi kiện để thu hồi công nợ”, ông Hiếu cho hay.

Cùng với sự phát triển của kinh tế, trong hơn 20 năm qua, ngành xây dựng đã có bước tiến vượt bậc, đóng góp từ 8-9% GDP của cả nước. Có thể thấy, ngành xây dựng đang giữ vai trò quan trọng của nền kinh tế. Quy mô của ngành xây dựng từ những hợp đồng xây dựng chỉ 5-10 tỷ đồng, cho đến hiện nay là những hợp đồng cả nghìn tỷ…

Tuy nhiên, trong quá trình phát triển, ngành xây dựng vẫn tồn tại mâu thuẫn như tranh chấp hợp đồng kinh tế xây dựng giữa chủ thầu và chủ đầu tư, những vấn đề liên quan đến thanh toán, chính sách, chế độ… và đây là những vấn đề ngày càng trở nên bức xúc. Nếu không giải quyết kịp thời, những vấn đề này sẽ cản trở sự phát triển của ngành xây dựng.

Theo ông Trần Hữu Huỳnh - Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam, vấn đề nợ đọng trong xây dựng không những ảnh hưởng đến môi trường kinh doanh nói chung mà còn ảnh hưởng đến đầu tư nước ngoài nói riêng; không chỉ ảnh hưởng đến một ngành kinh tế mà còn ảnh hưởng đến pháp luật môi trường kinh doanh, vì chỉ số thực hiện hợp đồng là một yếu tố quan trọng mà các nhà đầu tư quốc tế sẽ nhìn vào để đánh giá môi trường kinh doanh.

Tin khác

Doanh nhân - Doanh nghiệp
Tại các nước châu Âu, một trong những nơi tiêu thụ thịt nhiều nhất trên thế giới, các công ty sản xuất thịt đã nghiên cứu và sử dụng các công nghệ hiện đại trong quy trình giết mổ - chế biến - bảo quản và vận chuyển để giúp thịt luôn tươi ngon.
1 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Sự bắt tay giữa SATRA, một tổng công ty thương mại hàng đầu và UEH, một trường đại học kinh tế có tiếng, được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho cộng đồng và đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của xã hội.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị ra đời với tầm nhìn chiến lược, xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ngay sau đó, các nghị quyết hành động của Chính phủ, Quốc hội và các bộ ngành đã bắt đầu triển khai. Tuy nhiên, trong dòng chảy thực tế, dòng vốn đến với doanh nghiệp tư nhân vẫn chưa thực sự “thông mạch”.
4 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Gần đây, dư luận xôn xao trước việc một doanh nhân, sau khi chấp hành xong án phạt tù, tham gia buổi làm việc với Chủ tịch một tỉnh để đề xuất dự án phát triển kinh tế trên địa bàn tỉnh đó. Thay vì ghi nhận thiện chí cống hiến và năng lực của người đã hoàn lương, nhiều ý kiến công khai nghi ngờ, cho rằng “người như vậy không xứng đáng ngồi cùng lãnh đạo địa phương”.
4 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Hai phòng chờ thương gia mới The SENS Business Lounge và SH Premium Lounge Tan Son Nhat vừa chính thức được Sacombank bổ sung vào hệ thống phòng chờ đặc quyền dành cho chủ thẻ cao cấp. Đây là hoạt động nổi bật nhất nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng tại sân bay Quốc tế Tân Sơn Nhất, TP.HCM.
6 ngày
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Từng trải nghiệm đủ loại xe từ phổ thông đến siêu xe, anh Phạm Hoàng Đức (TP.HCM) không dễ hài lòng với một chiếc xe gia đình. Tuy nhiên, VinFast VF 8 đã khiến anh gật đầu ngay lập tức bằng sự êm ái, công nghệ an toàn hiện đại, khả năng tăng tốc ấn tượng cùng chi phí bằng 0.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Techcombank triển khai chương trình ưu đãi đến 3,5 triệu đồng “Thu tiền cực tiện, hoàn tiền cực đã” cho doanh nghiệp sử dụng POS, QR code. Chương trình có ý nghĩa đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ chuyển từ mô hình hộ kinh doanh… 
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Herbalife Việt Nam, một trong những công ty về sức khỏe và thể chất, là nhà tài trợ dinh dưỡng cho giải chạy VnExpress Marathon Quy Nhơn năm thứ ba liên tiếp. Giải chạy VnEpxress Marathon Quy Nhơn 2025, được tổ chức từ ngày 13-15/6, đã thu hút hơn 12.000 vận động viên tham gia – con số cao nhất trong lịch sử sáu năm tổ chức giải.
6 ngày
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Là một trong những công ty hàng đầu trong lĩnh vực sức khỏe và thể chất, Herbalife Việt Nam đã đồng hành và trở thành thương hiệu quen thuộc với người Việt Nam trong hơn 15 năm qua.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
VinFast VF 9 đang chiếm được lòng tin của nhiều khách hàng bởi cảm giác “yên tâm toàn diện” – từ trải nghiệm vận hành vượt trội, chi phí sử dụng gần như bằng 0, đến chế độ hậu mãi chuẩn “xe chủ tịch”.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Gần 10.000 tình nguyện viên đã cùng nhau tạo nên một “làn sóng xanh” lan tỏa khắp 28 tỉnh, thành trên cả nước trong chiến dịch “Cùng hành động vì biển xanh” do Quỹ Vì tương lai xanh (thuộc Tập đoàn Vingroup) phát động vào ngày 8/6.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 7/6/2025, Công ty Cổ phần Phát triển Năng lượng Xanh Intech Việt Nam (Intech Solar) phối hợp cùng các đơn vị đồng hành đã tổ chức lễ bàn giao hệ thống điện mặt trời công suất 5kWp, lưu trữ 10kWh cho điểm trường Bản Lũng thuộc tỉnh Cao Bằng, tiếp thêm ánh sáng cho hành trình học tập của các em nhỏ nơi đây.
1 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Trường Đại học VinUni chính thức công bố chiến lược tăng tốc phát triển Giai đoạn 2 với mục tiêu trở thành một trong 100 đại học xuất sắc nhất toàn cầu. Điểm tựa của chiến lược là chương trình “VinUni 500” – mời tuyển 500 nhân sự học thuật tinh hoa thế giới và nguồn kinh phí 9.300 tỷ đồng từ Tập đoàn Vingroup để mở rộng quy mô đào tạo và xây dựng hệ sinh thái nghiên cứu chuẩn quốc tế tại Việt Nam.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Ngày 8/6, tại Khánh Hòa, Chương trình tập huấn công tác Hội DNT toàn quốc 2025 bước sang ngày làm việc thứ hai với chuyên đề trọng tâm “Xây dựng quy trình tổ chức và kiểm soát công tác Hội hiệu quả”.
2 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Công ty khởi nghiệp giáo dục Nhật Bản, Manabie International, đang tiến hành triển khai các dịch vụ trường học số hóa tại Philippines và Việt Nam, với nhiều ứng dụng trí thông minh nhân tạo.
2 tuần
Xem thêm