Xu hướng này có khiến các nhà thuốc ở Việt Nam thay đổi?

Giao thuốc tận nhà: Thuận tiện, kịp thời và dễ dàng

Guo Feng, một bệnh nhân cao huyết áp 56 tuổi ở Bắc Kinh, thường xuyên đến bệnh viện để được kê đơn và dùng thuốc. Nhưng với sự ra đời của các hiệu thuốc trực tuyến, Guo không còn phải đến bệnh viện nhiều như vậy nữa. Thay vào đó, giờ đây ông được tư vấn, kê đơn và mua thuốc tại nhà.

Theo dữ liệu từ công cụ theo dõi ứng dụng Analysys Qianfan có trụ sở tại Bắc Kinh, số lượng người mua thuốc hàng tháng trên các hiệu thuốc trực tuyến như 111 Inc và Dingdang Medicine Express đã tăng từ dưới 1,5 triệu lên hơn 2 triệu trong khoảng thời gian từ tháng 12/2019 đến tháng 2/2020.

Mặc dù sự gia tăng mua thuốc online phần lớn là do dịch Covid-19, nhưng xu hướng này vẫn tiếp tục sau đó. Đến tháng 4/2020, tổng số người mua thuốc trực tuyến đã vượt 6,3 triệu, tăng 1,1 triệu so với mức của tháng 12/2019.

Béo bở thị trường thuốc online

Nhà thuốc online của Trung Quốc đã tăng trưởng rất nhanh, từ 400 triệu Nhân dân tệ vào năm 2011 lên 159,3 tỷ Nhân dân tệ (24,9 tỷ USD) vào năm 2020, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 80,5%, theo dữ liệu từ Công ty tư vấn nghiên cứu trực tuyến ChinaIRN có trụ sở tại Thâm Quyến, Quảng Đông.

"Dịch bệnh đã ảnh hưởng đến một số ngành như du lịch và ăn uống. Tuy nhiên, các nền tảng thương mại điện tử dược phẩm đã chứng kiến sự phát triển bùng nổ. Do dịch bệnh, mọi người đã chuyển sang mua hàng online nhiều hơn”, Xiang Lianhua, nhà phân tích tại VCBeat, một trang web chăm sóc sức khỏe trực tuyến cho biết.

AliHealth, hiệu thuốc thương mại điện tử của gã khổng lồ công nghệ Alibaba, cho biết doanh số bán hàng từ tháng 4/2019 đến tháng 3/2020 tăng 88,3%, đạt 9,6 tỷ Nhân dân tệ.

Tương tự, JDH Online Healthcare, một hiệu thuốc trực tuyến thuộc JD, và 111 Inc cho biết doanh số bán hàng là 19,4 tỷ Nhân dân tệ và 8,2 tỷ Nhân dân tệ vào năm ngoái, tương ứng mức tăng 78,8% và 107,6%.

Mặc dù các công ty đã đạt được những kết quả ấn tượng, nhưng các nhà thuốc thương mại điện tử phải phản ứng nhanh chóng để đối phó với những thách thức mới do đại dịch là phải đảm bảo nguồn cung thuốc đều đặn, bình thường.

Tháng 2/2020, AliHealth đã tung ra các hiệu thuốc trực tuyến trên nền tảng Taobao và Alipay, cho phép bệnh nhân gặp bác sĩ trực tuyến, nhận đơn thuốc điện tử và được giao thuốc đến tận nhà. Dịch vụ này là một lợi ích cho bệnh nhân mãn tính vì họ cần theo dõi thường xuyên và nạp thuốc.

Theo Ali-Health, tổng số khách truy cập trực tuyến tích lũy đạt gần 3 triệu trong vòng ba ngày sau khi dịch vụ này ra mắt. Để đảm bảo nguồn cung cấp thuốc, AliHealth đã hợp tác với gần 50 công ty dược phẩm trong và ngoài nước, bao gồm Sanofi, GSK, AstraZeneca, Novartis, Bayer và CSPC Pharma.

Do dịch bệnh, người tiêu dùng không thể tận hưởng các dịch vụ như giao hàng qua đêm hoặc dịch vụ 24 giờ như trước đây. Tuy nhiên, việc tiêu thụ thuốc là một yêu cầu liên tục và không thể có sự chậm trễ. Do đó, đây là một thách thức mà các nhà thuốc online buộc phải giải quyết không chậm trễ.

Làm gì khi bị “đứt hàng”?

Vào tháng 1/2020, khi Covid-19 tấn công tỉnh Hồ Bắc, miền Trung Trung Quốc, các dịch vụ giao hàng đã ngừng hoạt động. Để đảm bảo rằng các bệnh nhân trong vùng bị dịch có thể tiếp cận với các loại thuốc cứu sinh, 111 Inc đã liên hệ và ký kết các thỏa thuận với các công ty chuyển phát nhanh để đảm bảo việc vận chuyển thuốc của họ. Một kênh ưu tiên đã được mở ra để đảm bảo thuốc được cung cấp kịp thời cho bệnh nhân.

Các hiệu thuốc trực tuyến khác cũng gặp vấn đề giao hàng. Bằng cách hợp tác với JD Logistics, chi nhánh hậu cần của gã khổng lồ thương mại điện tử JD, JDH Online Healthcare đã có thể cung cấp cho người tiêu dùng các giải pháp giao thuốc nhanh hơn.

Dữ liệu từ JD cho thấy vào cuối năm ngoái, JDH Online Healthcare có 14 kho đặc biệt để dự trữ thuốc. Các dịch vụ trực tuyến đến ngoại tuyến của công ty dựa trên kho hàng phủ khắp 300 thành phố trên toàn quốc và cung cấp các dịch vụ như giao hàng qua đêm, giao hàng trong ngày, giao hàng trong 30 phút và giao hàng 24/7.

Hướng dẫn bán thuốc trực tuyến

Năm 2005, Cục Quản lý Sản phẩm Y tế Quốc gia Trung Quốc đã đưa ra một hướng dẫn tạm thời về giao dịch thuốc dựa trên internet. Các hướng dẫn chính sách về hiệu thuốc trực tuyến đã được thay đổi qua lại, với việc bán lẻ thuốc trực tuyến của bên thứ ba thậm chí đã bị tạm ngưng trong một thời gian.

Năm 2016, Bộ Thương mại nước này đã ban hành lộ trình phát triển lưu hành thuốc toàn quốc, khuyến khích ứng dụng Internet di động và Internet vạn vật (IOT) trong lĩnh vực phân phối thuốc, nhằm đa dạng hóa các kênh cung ứng.

Vào năm 2017, Trung Quốc đã đưa ra một văn bản loại bỏ hai thủ tục phê duyệt cho các hiệu thuốc trực tuyến, do đó hạ thấp ngưỡng của ngành này.

Mặc dù các hiệu thuốc trực tuyến đã tăng trưởng nhanh chóng trong thời kỳ dịch bệnh, các chuyên gia vẫn e ngại rằng liệu điều này có thể duy trì lâu dài hay không.

Sun Mengzi, nhà phân tích cấp cao của công ty tư vấn thị trường Analysys có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: Khi nền tảng không phải là thứ “phải có”. Các công ty nên cải thiện công nghệ, nội dung, sản phẩm và dịch vụ của mình để nâng cao trải nghiệm người dùng.

Ngoài ra, số lượng khổng lồ người dùng đã sử dụng các hiệu thuốc trực tuyến trong thời kỳ dịch bệnh có thể là cơ sở dữ liệu lý tưởng để tham khảo trong tương lai, các chuyên gia cho biết.

Nhà phân tích Xiang Lianhua cho rằng, để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người tiêu dùng, đồng thời tập trung vào dịch vụ thuốc, các hiệu thuốc trực tuyến cũng nên tăng cường các dịch vụ tư vấn chăm sóc sức khỏe của họ, để tạo thành một vòng khép kín từ chẩn đoán đến phân phối thuốc.