Một bộ phận nhân sự không cần tăng lương

Tháng 4/2024, làn sóng sa thải nhân lực trong lĩnh vực công nghệ toàn cầu tăng mạnh, với hơn 21.473 nhân viên bị sa thải đến từ 50 công ty khác nhau, theo layoffs.fyi. Tính chung 4 tháng đầu năm, con số nhân sự công nghệ rời công sở lên tới 78.572 người, từ 271 công ty. 

Năm 2023 được xem là năm tồi tệ nhất đối với Thung lũng Silicon – biểu tượng khởi nghiệp của thế giới. Trên toàn cầu, làn sóng sa thải trong giới công nghệ cũng lên tới đỉnh điểm, với hơn 260.000 người mất việc.

Varian Lim, Giám đốc chiến lược của Tessaract.io, công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực phần mềm cho doanh nghiệp, cho biết đã phải tạm dừng một số kế hoạch trong năm ngoái, do những bất ổn về kinh tế vĩ mô và việc gọi vốn. Vì vậy, ưu tiên hàng đầu của startup này là tối ưu hóa phân bổ tài nguyên và đảm bảo hướng đi ổn định. “Kết quả là chúng tôi đã tuyển dụng một cách có chọn lọc - chỉ cho những vị trí cần thiết”, Lim nói.

Theo Glints, mức lương startup giảm mạnh trong năm 2023, trong đó vị trí junior engineering giảm mạnh nhất với mức -6%. Tại Việt Nam, làn sóng sa thải và cắt giảm chi phí ảnh hưởng nghiêm trọng đến bộ phận kỹ sư. Cụ thể, vị trí giảm lương nhiều nhất là junior (1-3 năm kinh nghiệm) và mid (3-5 năm kinh nghiệm) với mức giảm lần lượt là -7% và -2%.

Bà Thi Nguyễn, Giám đốc nhân sự của MFast, startup hoạt động trong lĩnh vực công nghệ tài chính cũng cho biết trước đây, các nhân tài công nghệ kỳ vọng mức tăng lương từ 15% trở lên khi chuyển sang một công ty mới, những vị trí non-tech (phi công nghệ) kỳ vọng mức tăng lương lên tới 15%. Tuy nhiên trong năm nay, những nhân sự mới gia nhập startup này hướng đến một công việc mang tính ổn định hơn là kỳ vọng được tăng lương. 

“Chúng tôi đánh giá cao các bộ kỹ năng bao gồm khả năng thích ứng, nắm bắt sự thay đổi và tính linh hoạt cao”, bà nói.

Những nhân sự đa-zi-năng

4 tháng đầu năm 2024, kinh tế thế giới có ghi nhận phục hồi, nhưng tốc độ còn chậm, rủi ro, thách thức và biến động còn lớn khiến giới đầu tư hoài nghi về khả năng sinh sản của dòng tiền. Điều này tác động mạnh đến thị trường đầu tư mạo hiểm.

Theo công ty nghiên cứu thị trường PitchBook, đầu tư mạo hiểm trên toàn cầu trong quý 1/2024 giảm xuống mức thấp nhất trong gần 5 năm, chỉ đạt 75,9 tỷ USD. Số thỏa thuận đầu tư đạt được là 10.222, cũng thấp nhất trong gần 4 năm.

Dòng vốn đầu tư sụt giảm và chưa nhiều tín hiệu chắc chắn rằng bữa tiệc gọi vốn sẽ trở lại trong thời gian ngắn. Vì vậy, các startup giờ đây cũng phải thận trọng, cân nhắc giữa việc tuyển dụng mới và tăng lương cho nhân sự. Họ chú trọng vào việc đào tạo nhân sự để có thể kiêm nhiệm nhiều vị trí.

Nhấn mạnh rằng sự chuyển đổi sang tự động hóa đòi hỏi các công ty phải đào tạo nhiều hơn cho nhân viên, Paul Hadjy, CEO và đồng sáng lập công ty về an ninh mạng Horangi, cho biết mỗi nhân sự cần nhiều trải nghiệm hơn để tạo ra tầm ảnh hưởng trong tổ chức. Điều này đồng nghĩa với việc những người mới sẽ có ít cơ hội vào ngành hơn, làm tăng rào cản gia nhập.

Bà Mimi Duong, Giám đốc Nhân sự và Điều hành Quỹ đầu tư Ascend Vietnam Ventures, cho biết đã nhìn thấy sự tái cơ cấu đội ngũ đáng kể trong năm vừa qua tại các startup. Sự thay đổi hướng tới sự linh hoạt cho nhân viên và cả nhà sáng lập. Đây là cách tiếp cận ‘đa nhiệm’ với những nhân sự có bộ kỹ năng đa dạng, cho phép startup có thể luân chuyển nhân sự nội bộ và mở rộng vai trò của các nhân sự.

“Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục kéo dài đến năm 2024. Việc sa thải nhân tài công nghệ gần đây chính là đòn bẩy để tái thiết, các nhà sáng lập tập trung vào việc tìm kiếm nhân tài hướng đến sứ mệnh (mission- driven talent). Giờ đây, các nhà sáng lập cẩn thận hơn trong việc tuyển dụng, đảm bảo sự phù hợp với sứ mệnh và tầm nhìn của công ty trong bối cảnh hiện nay”, bà Dương nói.

Để tiết kiệm chi phí, các startup tìm kiếm nhân sự ở các quốc gia đang phát triển và tăng cường ứng dụng công nghệ để nâng cao năng suất nhân viên, thay vì tuyển mới.

“Năm 2024, chúng tôi muốn nắm bắt cơ hội tìm kiếm nhân tài từ các quốc gia mới nổi, tiết kiệm chi phí như Việt Nam. Ngoài ra, chúng tôi tập trung vào việc tối ưu hóa năng suất nội bộ bằng cách tiếp tục sử dụng các công nghệ AI tiên tiến trong mọi hoạt động. Tôi kỳ vọng năng suất của từng cá nhân sẽ tăng tối thiểu 30-50%”, Kiyan Foroughi, CEO và đồng sáng lập công ty công nghệ tiếp thị Needle (Singapore), cho biết.