"Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên" là cuốn tiểu thuyết nối dài niềm đam mê với đề tài Ấn Độ của nhà văn Hồ Anh Thái, sau cuốn tiểu thuyết Đức Phật, nàng Savitri và tôi - tái hiện cuộc đời Đức Phật Thích Ca với nhiều chi tiết đặc sắc - và tập truyện ngắn "Tiếng thở dài qua rừng kim tước". 

Được biết đến là một trong những tiểu thuyết gia hàng đầu của văn học Việt Nam đương đại, tác giả của gần 50 đầu sách, Hồ Anh Thái đồng thời là nhà nghiên cứu văn hóa và từng có thời gian làm công tác ngoại giao ở Ấn Độ. 

Đúng như ông từng bộc bạch: “Bập vào Ấn Độ như một lần trót thử ma túy. Nghiện. Ám ảnh. Hành. Nhớ quay nhớ quắt. Một thứ ma lực hút ta vào và đời ta mãi mãi không thể nào bình yên được nữa”, ở cuốn tiểu thuyết mới nhất này, độc giả được gặp lại một Hồ Anh Thái sắc sảo, khúc chiết, với những con chữ kết tinh cao độ; nhịp văn nhanh, hoạt, nhưng dồn nén được một trữ lượng nội dung không hề nhỏ.

Viết về một chủ đề không mới nhưng qua sức tưởng tượng độc đáo và xen lẫn tinh thần hài hước khoan hòa của một nhà văn nhà nghề, tác giả đã tái hiện không khí Ấn Độ cổ đại tại tiểu quốc Vamsa, với đầy đủ những sắc thái tôn giáo đặc thù và đặc biệt là cả những góc khuất trong hoạt động của Giáo đoàn buổi ban đầu.  

Theo nhà phê bình Lê Thị Hường - Đại học sư phạm Huế: "Đây là cuốn tiểu thuyết ngắn. Tất cả được nén lại. Tuy vậy, xu hướng ngắn hóa không làm giảm sức chứa của một cuốn tiểu thuyết về Ấn Độ cổ đại với những vùng đất, những con người được sử sách ghi danh. Qua cái nhìn đa chiều của một nhà Đông phương học, Ấn Độ còn được trình hiện với những mặt vênh lệch. Đó là tình trạng phân chia thứ bậc, những bất bình đẳng, kỳ thị đẳng cấp đẫm máu; là mâu thuẫn giữa vương triều và tôn giáo; đối thoại và dung hòa giữa Bà La Môn và Phật giáo.

Kiệm lời. Đa sắc thái biểu cảm. Những con chữ có độ kết tinh. Nhà văn đi từ bí mật hậu cung đến việc lớn triều đình; từ tinh thất bình an đến những chuyện rất đời; từ câu chuyện tình yêu mang màu sắc kiếm hiệp diễm tình đến những hận thù truyền đời khó buông bỏ...".

Đó là câu chuyện về Đức Phật, về một Nữ Chúa và một điệp viên. Sách do Nhà xuất bản Trẻ phát hành tháng 4/2022.