Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 10, ngày 29/10, trả lời câu hỏi của báo giới về việc ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục tăng trần lãi suất huy động, các ngân hàng, trong đó có cả ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước, đã đồng loạt tăng lãi suất huy động. NHNN đánh giá thế nào về cuộc đua tăng lãi suất tiền gửi, đồng thời có giải pháp gì để hỗ trợ nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà, cho biết: Việc tăng lãi suất huy động quan trọng nhất là kiểm soát lạm phát, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Thứ hai là bảo đảm thanh khoản của các tổ chức tín dụng cũng như của cả nền kinh tế. Thứ ba là lĩnh vực tiền tệ có 3 chỉ số quan trọng, đó là: Lãi suất, tỉ giá, tăng trưởng tín dụng và cuối cùng là bảo đảm an toàn cho các tổ chức tín dụng; sau đó mới là kênh huy động vốn cho nền kinh tế.

Về tăng trưởng tín dụng, ông Hà thông tin: Năm 2022 có một đặc thù là ngay từ đầu năm, NHNN đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng là 14%, cao hơn mức của 2 năm trước 2020-2021. Theo ông Hà, thực tế tăng trưởng tín dụng đã tăng ngay từ những tháng đầu năm, và đây là điều rất khác so với những năm trước. Đến ngày 25/10, tăng trưởng tín dụng ở mức 11,5% so với cuối năm ngoái, và tăng đến 17% so với cùng thời điểm năm ngoái.

Theo ông Hà, đà tăng trưởng kinh tế 9 tháng đầu năm có sự đóng góp tích cực từ việc tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm. Tuy nhiên, mặt bằng vốn năm nay rất khác mọi năm là huy động vốn tăng trưởng chậm và hiện nay tốc độ huy động vốn tăng khoảng 4,6% so với đầu năm, tức là chỉ bằng 1/3 so với tốc độ tăng trưởng của tín dụng, đặt ra thách thức đối với hệ số sử dụng vốn của hệ thống ngân hàng rất cao, cũng gây quan ngại về thanh khoản của hệ thống ngân hàng vì có huy động tiền được mới cho vay được nền kinh tế.

"Với áp lực bảo đảm nguồn vốn để có khả năng thanh khoản cho các tổ chức tín dụng và nền kinh tế, NHNN đã 2 lần điều chỉnh lãi suất điều hành trong tháng 9 và 10 vừa qua. Điều này đảm bảo các tổ chức tín dụng có khả năng huy động thêm được nguồn vốn để đảm bảo an toàn thanh khoản cũng như cung cấp nguồn vốn tín dụng cho nền kinh tế", ông Hà cho hay.

Theo Phó Thống đốc NHNN, điều này cũng phù hợp với thế giới khi lạm phát của thế giới tăng cao và kéo dài, chưa ở mức có thể dừng lại được. Tất cả các ngân hàng Trung ương trên thế giới đã tăng lãi suất, điển hình là Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tăng nhanh và rất mạnh lãi suất đã làm cho đồng tiền nội tệ của các nước mất giá theo. 

"Việc tăng lãi suất của Ngân hàng Nhà nước là phù hợp với điều kiện kinh tế vĩ mô trong nước cũng như bối cảnh quốc tế khi nền kinh tế của chúng ta có độ mở lớn, hội nhập sau rộng kinh tế quốc tế", ông Hà nêu ý kiến.

Liên quan đến quan ngại về khả năng tiếp cận nguồn vốn của các doanh nghiệp, Phó Thống đốc cho biết, trong quá trình điều hành, NHNN luôn chỉ đạo các tổ chức tín dụng tập trung vốn cho những lĩnh vực ưu tiên, sản xuất kinh doanh.

Từ đầu năm nay, các lĩnh vực ưu tiên đều có mức tăng tín dụng tốt, góp phần tăng trường kinh tế. Ngoài ra, NHNN cũng có trần lãi suất cho vay với các lĩnh vực ưu tiên, sản xuất kinh doanh giúp các doanh nghiệp đủ điều kiện có thể vay vốn với lãi suất thấp hơn thị trường.

"Cuối tháng 8 và đầu tháng 9 vừa qua, NHNN cũng điều chỉnh các hạn mức tín dụng các tổ chức tín dụng, trong đó tiếp tục yêu cầu các ngân hàng, các tổ chức tín dụng tập trung vốn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh ưu tiên như là xăng dầu hay các mặt hàng thiết yếu của nền kinh tế", Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà cho biết.