Ngày 22/10, tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XV, trình bày báo cáo về tình hình thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2024, dự toán phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025, kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm 2025 - 2027, Phó Thủ tướng Chính phủ kiêm Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết dự toán thu NSNN năm 2024 là 1.700,99 nghìn tỷ đồng, thực hiện 9 tháng đạt 85,1% dự toán, tăng 17,9% so cùng kỳ năm 2023.

"Đánh giá cả năm ước đạt 1.873,3 nghìn tỷ đồng, vượt 172,3 nghìn tỷ đồng, tăng 10,1% so dự toán; đạt tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 16,5% GDP, trong đó từ thuế, phí đạt 13,1% GDP", Phó Thủ tướng nêu rõ.

Chính phủ đánh giá cơ bản ước các lĩnh vực thu NSNN đều đạt và vượt dự toán giao. Trong đó, thu nội địa ước đạt 1.572,7 nghìn tỷ đồng, vượt 8,9% dự toán; thu từ dầu thô đạt 59,3 nghìn tỷ đồng, vượt 28,9% dự toán; thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 235,2 nghìn tỷ đồng, vượt 15,3% dự toán. Dự kiến 52/63 địa phương thu đạt và vượt dự toán. Số thu thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất được miễn, giảm, gia hạn ước khoảng 189,6 nghìn tỷ đồng, góp phần tháo gỡ khó khăn cho người dân và doanh nghiệp.

Về chi NSNN, dự toán là 2.119,4 nghìn tỷ đồng; thực hiện 9 tháng đạt 59,3%. Ước cả năm đạt 2.281,7 nghìn tỷ đồng, tăng 7,7% so dự toán. Như vậy, ước bội chi cả năm khoảng 389,4 nghìn tỷ đồng, bằng 3,4% GDP, giảm 10 nghìn tỷ đồng so với dự toán (399,4 nghìn tỷ đồng, tương đương 3,6% GDP) do giảm chi nguồn vay của ngân sách địa phương.   

Báo cáo về dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2025, ông Phớc nêu rõ dự toán thu NSNN năm 2025 là 1.966,8 nghìn tỷ đồng, tăng 15,6% so với dự toán năm 2024 và tăng 5% so với ước thực hiện năm 2024. Tỷ lệ huy động vào NSNN đạt khoảng 16% GDP. Trong đó, dự toán thu nội địa là 1.668,3 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 85% tổng thu cân đối NSNN và tăng khoảng 6,1% so ước thực hiện năm 2024.

“Dự toán thu ngân sách được đặt trong bối cảnh tình hình kinh tế trong và ngoài nước còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, thách thức, thị trường bất động sản chưa có dấu hiệu phục hồi rõ rệt, tiến độ thực hiện cổ phần hoá, thoái vốn nhà nước thời gian qua vẫn chậm... Trong khi đó, áp lực chi lớn, nhu cầu vay năm 2025 ở mức 800 nghìn tỷ, cao nhất từ trước đến nay”, Phó Thủ tướng đánh giá.

Để đảm bảo cân đối ngân sách, Chính phủ dự kiến bố trí dự toán chi NSNN năm 2025 cụ thể như sau: Chính phủ kiến nghị năm 2025 chưa xem xét tăng lương hưu, lương khu vực công, trợ cấp ưu đãi người có công (đạt trên 33% tổng chi ngân sách); dự toán chi đầu tư phát triển 790,7 nghìn tỷ đồng, (chiếm 31% tổng chi NSNN). Theo đánh giá của Chính phủ, đây là mức rất tích cực. Trong đó, dự toán chi đầu tư phát triển của ngân sách trung ương là 315 nghìn tỷ đồng. Dự toán chi đầu tư phát triển của ngân sách địa phương là 475,7 nghìn tỷ đồng.

Dự toán chi trả nợ lãi của trung ương là 107,4 nghìn tỷ đồng; địa phương 3,147 nghìn tỷ đồng, đảm bảo chi trả nghĩa vụ nợ theo quy định. Dự toán chi thường xuyên ngân sách trung ương là 726 nghìn tỷ đồng. Sau khi đảm bảo chi trả tiền lương và các chính sách xã hội đã ban hành thì tăng khoảng 53 nghìn tỷ đồng so với dự toán năm 2024, chỉ đảm bảo một phần nhu cầu đề xuất tăng chi của các bộ, cơ quan.

"Vì vậy, phải ưu tiên bố trí các nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, quốc phòng, an ninh, các chế độ, chính sách và nhiệm vụ quan trọng, triệt để tiết kiệm các nhiệm vụ chi thường xuyên khác", Phó Thủ tướng lưu ý đồng thời đề nghị các bộ, ngành trung ương phấn đấu giảm tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên tăng thêm so với năm 2024 để giảm bội chi ngân sách, tăng chi các nhiệm vụ cần thiết phát sinh hoặc tăng chi đầu tư công.