Tại Singapore và một số nước khu vực Đông Nam Á, sầu riêng là loại trái cây đặc sản bị cấm trên các phương tiện giao thông công cộng, một số khách sạn do mùi hăng, nặng khiến nhiều người không thể chịu được. Nhưng đối với một số người yêu thích loại trái cây này, họ sẵn sàng chi trả giá cao để được thưởng thức.

Công nghệ chế tạo băng kháng khuẩn từ vỏ sầu riêng được phát triển bởi một nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại học Công nghệ Nanyang (NTU) của Singapore bằng cách chiết xuất xenluloza từ lớp vỏ xanh, dày của trái cây.

Xenluloza được trộn với glycerol để tạo ra một loại gel mềm, giống như silicone, có thể được cắt để sản xuất thạch cao. Trả lời thắc mắc về mùi, giáo sư William Chen – Giám đốc Chương trình Khoa học và Công nghệ Thực phẩm của NTU và là nhà khoa học hàng đầu Singapore khẳng định, loại băng y tế này hoàn toàn không mùi, và cho biết thêm: “Nó gắn liền với nỗ lực của chúng tôi hướng tới phát triển những công nghệ đổi mới để giảm thiểu chất thải thực phẩm nói chung”.

James Wong, người bán sầu riêng ở Singapore, nói với CNBC: “Phát minh đó là một cách tuyệt vời để tái chế vỏ sầu riêng vì vỏ sầu riêng hiện bị vứt bỏ và tôi phải trả tiền cho các công ty xử lý chất thải để dọn chúng. Có thể bán vỏ để có tiền là cách tốt hơn”.

Nói với CNBC, giáo sư Chen cho biết: “Thực phẩm ở Singapore tương đối rẻ do được chính phủ trợ cấp rất nhiều. Nhược điểm của vấn đề này là thực phẩm phong phú và giá cả phải chăng khiến chúng ta không thực sự coi trọng chúng”.  Để giảm thiểu vấn đề lãng phí thực phẩm, Chen quyết định thử nghiệm vỏ sầu riêng, một loại vật liệu thường được vứt bỏ sau khi tiêu thụ phần thịt mềm, màu vàng của trái cây, mà vỏ có thể chiếm khoảng 80% trọng lượng của quả.

Nhà nghiên cứu cho biết: Sầu riêng là loại trái cây được lựa chọn nhiều vì một số lý do như khối lượng trái cây cung cấp đủ, hàm lượng chất xơ cao, và luôn sẵn có. “Singapore tiêu thụ 12 triệu quả sầu riêng mỗi năm - ông nói - Chừng nào người Singapore còn ăn sầu riêng, chúng ta có thể tiếp tục tạo ra loại băng kháng khuẩn này”.

Theo ông Chen, băng làm từ vỏ sầu riêng vừa có lợi cho môi trường và y tế. Không giống như các miếng dán hiện có, băng mới có chứa hydrogel, có thể bảo vệ vết thương và giữ ẩm. Theo phó giáo sư Andrew Tan, chuyên gia về rối loạn chuyển hóa tại Trường Y của NTU, người không thuộc dự án băng ép: “Băng hydrogel được sản xuất từ vỏ sầu riêng có hiệu suất tương đương với các loại băng trên thị trường. Hydrogel cung cấp độ ẩm giúp loại bỏ các mô bị nhiễm trùng và hỗ trợ chữa lành. Hydrogel cũng có thể làm mát vết thương, giúp giảm đau”.

Priyadarshani Kamat, một nhà vi lượng đồng căn tại Singapore cho biết: “Tôi luôn tin rằng thiên nhiên có câu trả lời cho mọi thứ. Trước đây, tôi đã từng chứng kiến cách băng vết thương làm bằng vỏ khoai tây giúp nạn nhân bỏng phục hồi da nhanh chóng và hydrogel [sầu riêng] này cũng tương tự như vậy”.

Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng có một số hạn chế mà các nhà khoa học thừa nhận như không phù hợp với những vết thương nặng, vì chúng chủ yếu chứa nước. Chúng cũng không thể phân hủy sinh học 100%. Trong khi nhóm nghiên cứu đã cố gắng thay thế lớp đệm mềm bằng hydrogel sầu riêng, phần kết dính bên ngoài vẫn được làm bằng nhựa.

Hiện tại, Chen và nhóm cộng sự đang nỗ lực khắc phục những mặt hạn chế và hy vọng sẽ đưa băng vỏ sầu riêng ra thị trường trong vòng hai năm tới.

Tại Việt Nam, sầu riêng khá đa dạng, được trồng nhiều tại các khu vực như Đồng bằng sông Cửu Long, Tây Nguyên và Miền Đông Nam bộ…. sản lượng đạt khoảng 15 tấn/ha. Hiện tại, sầu riêng nước ta chỉ xuất khẩu dưới dạng múi, đã tách vỏ và cấp đông sang thị trường Trung Quốc và Úc. Vỏ sầu riêng đang được sử dụng chế biến một số món ăn, làm giấy, làm than sạch hoặc chế biến thành món ăn vặt (snack)… nhưng chưa được ứng dụng rộng rãi và khai thác triệt để.

Nếu nghiên cứu trên được ứng dụng rộng rãi trong vòng vài năm tới, đây cũng là cơ hội cộng thêm cho trái sầu riêng Việt Nam. Hy vọng vỏ sầu riêng, chiếm tới 80% trọng lượng trái, sẽ sớm trở thành nguồn nguyên liệu sản xuất loại băng kháng khuẩn này.