Xuất khẩu nông sản 'phá băng', kỳ vọng cán đích 44 tỷ USD
(DNTO) - Trong điều kiện “bình thường mới”, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của ngành nông nghiệp trong tháng 10 vừa qua đều lấy lại đà tăng trưởng, nếu "phong độ" này tiếp tục giữ vững trong hai tháng còn lại, thì mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD cả năm 2021 hoàn toàn khả thi.
Xuất khẩu nông lâm thuỷ sản khởi sắc
Báo cáo của Bộ NN&PTNT cho thấy, sau khi nới lỏng giãn cách xã hội, hoạt động sản xuất đang phục hồi trong điều kiện “bình thường mới”, hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của ngành nông nghiệp trong tháng 10 vừa qua đều lấy lại đà tăng trưởng sau khoảng thời gian tháng 8 và 9 năm 2021 chững lại vì dịch Covid-19.
Cụ thể, trong tháng 10/2021, xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt 3,4 tỷ USD, giảm 15,6% so với tháng 10/2020 nhưng tăng 4,2% so với tháng 9/2021. Kết quả này đã đưa tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành sau 10 tháng lên 38,75 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm trước.
Báo cáo cũng chỉ rõ, dù thị trường trong nước và thế giới có nhiều biến động vì đại dịch, song nhiều sản phẩm/nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu tăng ở mức hai con số. Ví như, xuất khẩu cao su tăng 46,5%, xuất khẩu hồ tiêu tăng 44,2%, sản phẩm gỗ tăng 20,6%, nhóm sản phẩm thủ công tăng 42,6%, hạt điều, sắn và các sản phẩm sắn cũng tăng lần lượt là 13,5% và 21,2%...
Hai nhóm hàng xuất siêu nhiều nhất là lâm sản đạt 10,28 tỷ USD và thuỷ sản đạt 5,27 tỷ USD.
Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn là 4 khách hàng lớn nhất của nông sản Việt Nam trong 10 tháng qua, kim ngạch lần lượt là 10,8 tỷ USD, 7,5 tỷ USD, 2,6 tỷ USD và 1,7 tỷ USD.
Cũng theo bộ NN&PTNT, từ tháng 9/2021 đến nay, hoạt động xuất khẩu gạo đã hồi phục trở lại, tính đến hết tháng 10/2021, Việt Nam đã xuất khẩu đạt 5,1 triệu tấn gạo, trị giá 2,65 tỷ USD. Dự báo hơn 2 tháng còn lại của năm 2021, hoạt động xuất khẩu gạo tiếp tục được đẩy mạnh do nhiều thị trường nhập khẩu lớn tại châu Á tăng nhập khẩu cho nhu cầu tiêu dùng cuối năm. Điều này cũng đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ bước vào giai đoạn cạnh tranh hơn với các đối thủ xuất khẩu khác.
Ngoài những con số thống kê trên, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan nhắc lại vai trò của ngành này như một trụ đỡ khi nền kinh tế chao đảo. Ông cho rằng, quy mô của các doanh nghiệp nông nghiệp có thể không bằng các doanh nghiệp công nghiệp, nhưng sức lan toả ra hàng chục triệu hộ nông dân có thể kết nối trở thành sức mạnh.
Từ câu chuyện đại dịch vừa qua, có thể thấy ngành nông nghiệp với hàng chục triệu hộ nông dân có thể linh hoạt và năng động hơn, trên từng mảnh vườn, cái ao,... vẫn có thể tạo ra giá trị kinh tế, tạo ra bức tranh nông nghiệp “dương” so với nhiều ngành khác.
"Quý 4 là quý tăng trưởng mạnh nhất của ngành nông nghiệp. Sơ bộ làm việc với các hiệp hội, ngành hàng liên quan đến xuất khẩu cho thấy nếu tốc độ tăng trưởng này được giữ vững trong hai tháng còn lại, thì mục tiêu xuất khẩu 44 tỷ USD cả năm 2021 hoàn toàn khả thi", Bộ trưởng Hoan nhận định.
Doanh nghiệp tăng tốc, tận dụng “mùa vàng”
Dù còn phụ thuộc vào diễn biến dịch bệnh, nhưng có thể khẳng định, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ lần này, cùng với sự chủ động của các địa phương, đây là điểm tựa cho các doanh nghiệp có liên quan đến xuất khẩu có niềm tin, tái khởi động lại.
Đặc biệt, thị trường quý 4/2021 mang đến nhiều cơ hội xuất khẩu nông sản, nhất là vào thời điểm Noel ở các quốc gia phương Tây và Tết cổ truyền Trung Quốc. Hơn nữa, tại châu Âu hiện nay, có nhiều doanh nghiệp đã chọn nhập khẩu nông sản Việt Nam thay vì chỉ nhập khẩu của Thái Lan, Nam Mỹ hay châu Phi như trước.
Ông Lê Văn Quang, Chủ tịch Tập đoàn Minh Phú, cho biết, hiện việc vận chuyển đã được thuận lợi, các cảng xuất nhập khẩu cũng mở cửa trở lại. Doanh nghiệp của ông đang đẩy mạnh sản xuất, bởi thị trường đang rất cần các mặt hàng thủy sản.
Công ty CP Thực phẩm Sao Ta xuất khẩu tôm sang 6 thị trường chính gồm: Mỹ; Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc, EU và Anh. Doanh nghiệp cũng đang đẩy mạnh sản xuất, nâng công suất lên 100% để có sản phẩm trả đơn hàng cho các đối tác.
Ở mảng chế biến gỗ, sau thời gian chững lại vì giãn cách xã hội, các doanh nghiệp tại khu vực TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương cũng đang bắt nhịp guồng quay, hối hả sản xuất, đáp ứng đơn hàng cuối năm.
Theo ông Nguyễn Hoài Bảo, Phó Tổng Giám đốc Công ty Scansia Pacific, cuối năm thị trường mua sắm sôi động, cũng là “mùa vàng” của doanh nghiệp ngành gỗ. Công ty ông hiện đã đủ nguyên liệu để đẩy mạnh sản xuất, giờ chỉ cần đủ lao động là có thể đáp ứng được các đơn hàng trong năm nay.
Để hiện thực hoá mục tiêu xuất khẩu, ông Nguyễn Quốc Toản, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, cho rằng, công tác xúc tiến thương mại 2 tháng cuối năm sẽ tập trung vào mở cửa thị trường nông sản với các nước; kịp thời cung cấp các thông tin, các quy định thị trường, kiểm soát xuất nhập khẩu Việt Nam-Trung Quốc; các thông tin quy định về hạn ngạch đối với các mặt hàng nông sản thực thi Hiệp định EVFTA và UKVFTA tới các địa phương, doanh nghiệp…
"Chúng tôi cũng đang chuẩn bị nội dung và làm việc với Hoa Kỳ để xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Thỏa thuận với Hoa Kỳ về gỗ; đàm phán trợ cấp thủy sản trong WTO và dự Hội nghị Bộ trưởng WTO, đàm phán việc Anh gia nhập CPTPP", ông Toản cho hay.
Về phía Bộ NN&PTNT, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, sẽ đàm phán kịp thời với các thị trường trọng điểm như Trung Quốc… để gỡ khó khăn cho từng mặt hàng, từng cửa khẩu khi có vướng mắc.
"Bộ sẽ cập nhật thường xuyên nhu cầu nhập khẩu của các thị trường để đưa ra khuyến cáo, định hướng chính sách cho doanh nghiệp để cân đối, bảo đảm hàng hóa xuất khẩu chất lượng…", Bộ trưởng Hoan nói.
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 128 để hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh trong bối cảnh dịch Covid-19. Đây là cơ hội để các ngành hàng, doanh nghiệp kịp thời nắm bắt, đề ra các giải pháp thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu nông sản, thủy sản trong những tháng cuối năm 2021 và thời gian tới.
"Ngành nông nghiệp sẽ nỗ lực để các mặt hàng nông, lâm, thủy sản được lưu thông tốt nhất, bán được giá nhất. Bên cạnh việc khắc phục khó khăn, sẽ nhân rộng các mô hình sản xuất theo chuỗi khép kín thì sẽ đảm bảo lương thực, thực phẩm, tạo đà cho xuất khẩu đạt được mục tiêu", Bộ trưởng Hoan nhận định.