Bộ quy tắc ứng xử quy định nghệ sĩ minh bạch trong hoạt động từ thiện
(DNTO) - Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch đang hoàn thiện Dự thảo Bộ quy tắc ứng xử của nghệ sĩ, nhằm định hướng cho các nghệ sĩ có những hành xử chuẩn mực, làm đúng vai trò của người nổi tiếng, không ảnh hưởng đến đời sống xã hội.
Theo đó, dự thảo dành cho đối tượng áp dụng là nghệ sĩ làm việc trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp công lập và cả các nghệ sĩ tự do không thuộc biên chế các đơn vị nhà nước. Mục đích của bộ quy tắc để giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, nâng cao ý thức trách nhiệm, từng bước hình thành chuẩn mực đạo đức trong hành vi ứng xử của nghệ sĩ với hoạt động nghề nghiệp, trên báo chí, truyền thông, mạng xã hội và khi tham gia các hoạt động cộng đồng khác.
Dự thảo được gửi đến các cơ quan chức năng và 6 đơn vị trực thuộc bộ, gồm: Hội Điện ảnh, Hội Mỹ thuật, Hội Nghệ sĩ múa, Hội Nghệ sĩ sân khấu, Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh, Hội Nhạc sĩ, để các đơn vị tham gia góp ý xây dựng cho dự thảo. Dự thảo đang hoàn thiện và chưa chính thức ban hành
Nội dung của dự thảo Bộ quy tắc ứng xử, quy định nghệ sĩ phải tuân thủ quy định của pháp luật, tôn trọng quyền và lợi ích hợp pháp của các tổ chức, cá nhân.
Hành vi ứng xử (lời nói, hình ảnh, trang phục, lối sống…) của các nghệ sĩ phải phù hợp với các giá trị đạo đức xã hội, truyền thống văn hóa, thuần phong mỹ tục của dân tộc. Những người nổi tiếng cũng phải nhận ra, đề cao trách nhiệm cá nhân, cẩn trọng, bình tĩnh tiếp nhận thông tin và xử lý thông tin văn minh, hiệu quả.
Đối với khán giả, công chúng, nghệ sĩ phải tôn trọng công chúng, khán giả, là người tận tâm lao động nghệ thuật, phục vụ nhân dân, đất nước. Lắng nghe ý kiến đóng góp của khán giả, công chúng nhằm hoàn thiện bản thân và nâng cao chất lượng tác phẩm, sản phẩm văn hóa nghệ thuật. Trung thực, không lợi dụng sự nổi tiếng, danh nghĩa nghệ sĩ để trục lợi cá nhân. Ứng xử đúng mực, lịch sự, thân thiện với khán giả, công chúng.
Đáng lưu ý, dự thảo cũng đề cập đến ứng xử trong hoạt động xã hội, theo đó, nghệ sĩ có trách nhiệm và minh bạch trong các hoạt động xã hội, từ thiện, tích cực, đóng góp cho cộng đồng, tạo ấn tượng tốt đẹp trong lòng công chúng. Không chỉ có lối sống trong sáng, lành mạnh, nghệ sĩ phải giữ gìn hình ảnh, tác phong, uy tín trước công chúng và xã hội.
Cùng với việc phát huy uy tín cá nhân để lan tỏa các giá trị nhân văn, những việc làm tốt, hình ảnh đẹp, hành vi ứng xử văn hoá trong xã hội đến cộng đồng, các nghệ sĩ cũng không được tham gia quảng cáo các sản phẩm không đúng hoặc gây nhầm lẫn về công dụng của sản phẩm... Không thực hành, ủng hộ hoạt động mê tín dị đoan. Không tổ chức, tham gia các hoạt động trái quy định của pháp luật, vi phạm trật tự an ninh, an toàn xã hội.
Bên cạnh đó, các nghệ sĩ cũng nên ý thức không đăng tải, lan truyền các nội dung vi phạm pháp luật, thông tin xúc phạm danh dự, nhân phẩm của các tổ chức, cá nhân, thông tin sai sự thật, thông tin chưa được kiểm chứng. Không lôi kéo, xúi giục, kích động, tạo phe nhóm gây chia rẽ, mất đoàn kết, xâm phạm quyền, lợi ích của các cơ quan, tổ chức, cá nhân; gây ảnh hưởng an ninh, lợi ích quốc gia và lợi ích công cộng.
Theo Thứ trưởng Bộ VHTT&DL Tạ Quang Đông, khi ban hành chính thức, dù Bộ quy tắc ứng xử không áp dụng chế tài, mà chỉ có tác dụng định hướng ứng xử cho nghệ sĩ, theo đó, hình thành nên cách ứng xử chuẩn mực cho nghệ sĩ. Đồng thời qua đó, các khán giả, công chúng cũng có những so sánh, để có những nhận xét đánh giá và quá trình làm việc , sáng tạo của nghệ sĩ.
PGS.TS Bùi Hoài Sơn - Ủy viên thường trực, Ủy ban Văn hóa, giáo dục của Quốc hội trả lời báo chí gần đây cũng nhận định, trong thời gian qua, công chúng chứng kiến khá nhiều hành vi ứng xử lệch chuẩn, không phù hợp của các nghệ sĩ, đặc biệt là trên mạng xã hội. Vì vậy, việc Bộ VHTT&DL đưa ra Bộ quy tắc ứng xử cho nghệ sĩ là cần thiết.
Hiện nay tại các nước như Hàn Quốc, Trung Quốc..., các nghệ sĩ có hành xử không chuẩn mực, vướng điều tiếng đã bị làn sóng khán giả tẩy chay. Dù mỗi nơi mỗi khác môi trường hoạt động, nhưng tất cả những hành xử, cách sống của nghệ sĩ cũng chính là tấm gương cho nhiều thế hệ khán giả trẻ, đã chọn họ là thần tượng. Do đó, đã đến lúc các nghệ sĩ cần phải có những điều tiết hợp lý, ý thức rõ vai trò người của công chúng, tránh để xảy ra những điều đáng tiếc từ hành vi lệch chuẩn.