Thứ ba, 08/07/2025
Doanh Nhân Trẻ

Doanh Nhân Trẻ

  • Click để copy

Tham vọng tận dụng khí nhà kính của khoa học

Hải Ngư
- 13:30, 27/11/2021

(DNTO) - Với mục tiêu cải tạo môi trường trước tình hình biến đổi khí hậu, một công ty Thụy Sĩ đang vận hành một loại thiết bị đặc biệt có khả năng hút carbon dioxide độc hại CO2 từ không khí, sau đó bắn xuống đất đá để chúng biến thành... năng lượng sạch

Tại một địa điểm cách thủ đô Iceland, Reykjavik 20 dặm, Stephan Hitz và nhóm kỹ thuật viên nhỏ đang vận hành Orca thuộc Công ty Carbfix của mình, một thiết bị DAC có khả năng thu giữ carbon dioxide (CO2) trực tiếp từ không khí xung quanh hầu tạo ra một dòng CO2 tập trung để hấp thụ, sử dụng hoặc sản xuất nhiên liệu thương mại.

Các lều tuyết bằng thép che các giếng phun được công ty khởi nghiệp ở Iceland, Carbfix, sử dụng để bơm carbon dioxide vào đất đá ở Reykjavik, Iceland. Ảnh: The New York Times

Các lều tuyết bằng thép che các giếng phun được công ty khởi nghiệp ở Iceland, Carbfix, sử dụng để bơm carbon dioxide vào đất đá ở Reykjavik, Iceland. Ảnh: The New York Times

Vào tháng Chín vừa qua, thiết bị DAC lớn nhất thế giới này đã bắt đầu đi vào quy trình hoạt động. Kỹ thuật viên dịch vụ 37 tuổi đến từ Zurich, Hitz, đã có 9 năm làm việc trong ngành hàng không và hàng hải trước khi gia nhập Climeworks, một công ty khởi nghiệp của Thụy Sĩ đang cố gắng khắc phục những thiệt hại do các ngành công nghiệp gây ô nhiễm nặng nề gây ra.

Orca giống như bốn chiếc máy điều hòa không khí khổng lồ nằm chồng lên nhau, mỗi chiếc có kích thước bằng một container vận chuyển. Đó là một thùng chứa gồm 12 quạt tròn cỡ đại chạy bằng năng lượng điện tái tạo từ nhà máy địa nhiệt, sẽ hút không khí vào các hộp chứa bằng thép. Ở đây carbon dioxide, khí nhà kính - nguyên nhân chính gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu, sẽ phản ứng hóa học với một chất lọc trông tựa như cát. Dưới tác động của nhiệt, CO2 sẽ được giải phóng, sau đó trộn chung với nước tạo ra một loại dung dịch có ga, tinh khiết đến nỗi có thể uống được.

Stephan Hitz, kỹ thuật viên dịch vụ cấp cao của Climeworks, công ty Thụy Sĩ đã sản xuất thiết bị Orca, đang làm việc trên dàn máy bên ngoài Reykjavik. Ảnh: The New York Times

Stephan Hitz, kỹ thuật viên dịch vụ cấp cao của Climeworks, công ty Thụy Sĩ đã sản xuất thiết bị Orca, đang làm việc trên dàn máy bên ngoài Reykjavik. Ảnh: The New York Times

Hỗn hợp nước đặc biệt này khi được bơm vài trăm mét xuống nền đá bazan sẽ phản ứng hóa học với bazan và chuyển thành đá chỉ trong hai hoặc ba năm, thay vì phải mất hàng thế kỷ qua quá trình khoáng hóa. Càng lý tưởng hơn khi loại đá bazan xốp cao của Iceland có thể khoáng hóa CO2 mà không tạo ra bất kỳ vấn đề địa chấn nào. Đây quả là một giải pháp lâu dài, có lợi hơn cách giải phóng carbon bằng việc  trồng rừng rồi chặt phá cây cối, để mục nát và bị đốt cháy khiến hành tinh đã ấm càng nóng lên.

Phương pháp dùng Orca biến carbon thành đá của nhóm Stephan Hitz cũng an toàn hơn biện pháp bơm khí CO2 vào các mỏ dầu mà một số công ty đang làm. Bởi vì cuối cùng khí cũng có thể bị rò rỉ ra ngoài. Orca đang được coi là thiết bị DAC thương mại đầu tiên trên thế giới, vì 4.000 tấn CO2 mà nó chiết xuất được mỗi năm cũng đủ bù đắp phí loại thải carbon mà các công ty bao gồm Stripe, Swiss Re, Audi và Microsoft đang phải trả cho 8.000 người.

Orca hút không khí vào các thùng chứa lớn, nơi vật liệu lọc giống như cát sẽ chiết xuất carbon dioxide. Ảnh: The New York Times

Orca hút không khí vào các thùng chứa lớn, nơi vật liệu lọc giống như cát sẽ chiết xuất carbon dioxide. Ảnh: The New York Times

Tuy sản lượng của Orca chỉ tương đương 3 giây thải khí CO2 hàng năm với 40 tỷ tấn của nhân loại, nhưng ít nhất biện pháp này cũng cho thấy khái niệm làm sạch không khí và thải carbon trở lại dưới lòng đất đã là hiện thực chứ không phải chuyện khoa học viễn tưởng nữa. Christoph Gebald, đồng sáng lập Climeworks, dự đoán kỹ thuật này có thể phát triển thành một ngành công nghiệp nghìn tỷ đô-la trong ba hoặc bốn thập kỷ tới, nhất là khi tại COP26 vừa qua ở Glasgow, hầu hết các quốc gia đã cam kết thực hiện mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 nếu tình trạng ấm lên toàn cầu được giữ ở mức 1,5 độ.

Sử dụng Orca loại bỏ khí thải CO2 từ 4.000 tấn một năm lên 5 tỷ tấn để giúp hạn chế biến đổi khí hậu nghe có vẻ viển vông. Thế nhưng, nếu nhìn vào biện pháp tương tự mà trang trại gió thương mại đầu tiên trên thế giới mở cửa vào năm 1980 trên núi Crotched ở New Hampshire đến nay đã làm được, hiện thực quả không xa vời. Bởi dự án điện phong bao gồm 20 tuabin với tổng công suất 600.000 watt này, chỉ 40 năm sau, vào năm 2020, công suất gió được lắp đặt trên toàn thế giới đã lớn hơn 1,23 triệu lần, ở mức 740 gigawatt.

Sau khi hỗn hợp CO2 của Carbfix được bơm vào lòng đất thông qua các giếng phun, nó sẽ phản ứng hóa học với bazan và chuyển thành đá trong hai hoặc ba năm. Ảnh: The New York Times

Sau khi hỗn hợp CO2 của Carbfix được bơm vào lòng đất thông qua các giếng phun, nó sẽ phản ứng hóa học với bazan và chuyển thành đá trong hai hoặc ba năm. Ảnh: The New York Times

Tăng sản lượng hàng năm của Orca với tốc độ tương tự sẽ mang lại khả năng loại bỏ CO2 là 5 tỷ tấn vào khoảng năm 2060. Thách thức còn lại sẽ xoay quanh việc làm sao giảm chi phí từ khoảng 600 đến 800 đô-la/tấn hiện nay xuống còn 200 đến 300 USD/tấn vào năm 2030, và 100 đến 150 đô-la vào khoảng năm 2035.

Một điểm khác biệt cơ bản về động cơ thúc đẩy phát triển và hiệu quả kêu gọi tài trợ của phương pháp Orca công nghệ DAC so với điện gió và năng lượng mặt trời là lợi nhuận. Bởi chúng sản xuất ra một tài sản có giá trị, đó là năng lượng sạch giá rẻ dùng cho xe điện và các tấm pin mặt trời.

Hiện nay, khi nhận thấy phần lớn công suất lâu dài của nhà máy đã được ký hợp đồng, Stephan Hitz và ê-kíp đang cải tiến Orca cho các nhà máy tiếp theo, được trù hoạch là sẽ lớn hơn gấp 10 lần và dự kiến ra mắt khoảng 2, 3 năm tới. Hitz tự tin kết luận: “Bên cạnh nỗ lực giảm khí thải, con người cũng phải “tiêu hủy” một số carbon đã có trong không khí. Nếu không bắt đầu làm điều đó ngay từ lúc này, chúng ta sẽ không bao giờ thành công về biến đổi khí hậu".

Tin khác

Công nghệ Số hóa
Tại Diễn đàn Báo chí toàn quốc 2025, các nhà báo, chuyên gia báo chí - truyền thông đã cùng nhau "giải mã" công thức để chinh phục nhóm độc giả tiềm năng Gen Z, đồng thời chia sẻ những cách thức sáng tạo mà các tòa soạn đang áp dụng.
2 ngày
Công nghệ Số hóa
ValueMind là phần mềm thẩm định giá do Fusion Dream phát triển, ứng dụng công nghệ tiên tiến, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm số hóa toàn diện quy trình thẩm định giá, nâng cao tốc độ, độ chính xác, tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro cho các doanh nghiệp
1 tuần
Công nghệ Số hóa
ThS Đào Trung Thành, Phó Viện trưởng Viện Blockchain và Trí tuệ nhân tạo (ABAII), nhấn mạnh chuyển đổi số không còn là một lựa chọn, mà là điều kiện sống còn cho các tòa soạn báo chí trong kỷ nguyên công nghệ.
1 tuần
Công nghệ Số hóa
Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng sẽ trở thành hai “điểm đến” trong chiến lược đầy tham vọng đưa Việt Nam vươn tầm trở thành điểm trung chuyển vốn toàn cầu. Kế hoạch đã có, nghị quyết sắp ban hành. Việt Nam có thể biến cơ hội vàng này thành hiện thực?
3 tuần
Công nghệ Số hóa
Sự kiện WWDC vừa diễn ra tối 09/06, Apple đã đặt trọng tâm vào một cuộc đại tu thiết kế lớn với giao diện "Liquid Glass" và các nâng cấp phần mềm cho iPad. Tuy nhiên, những cập nhật về trí tuệ nhân tạo (AI) lại khá khiêm tốn, không đáp ứng được kỳ vọng của giới đầu tư và khiến nền tảng "Apple Intelligence" tỏ ra lép vế trước các đối thủ cạnh tranh.
4 tuần
Doanh nhân - Doanh nghiệp
Phiên giao dịch ngày 3/6/2025 (giờ Mỹ) đã khắc sâu vào lịch sử tài chính toàn cầu, khi cổ phiếu của nhà sản xuất chip Nvidia tăng 2,8%, đẩy vốn hóa thị trường của công ty lên mức ấn tượng 3.450 tỷ USD. Ngược lại, gã khổng lồ phần mềm Microsoft chỉ nhích nhẹ 0,2%, dừng ở 3.440 tỷ USD.
1 tháng
Xu thế
Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1002/QĐ-TTg ngày 24/5/2025 phê duyệt Đề án đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển công nghệ cao giai đoạn 2025 - 2035 và định hướng tới năm 2045.
1 tháng
An toàn thông tin
Thị trường thương mại điện tử Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ với hơn 60 triệu người dùng thường xuyên, doanh thu năm 2024 ước tính vượt 20 tỷ USD. Tuy nhiên, sự bùng nổ này cũng kéo theo áp lực lớn cho nhà bán hàng, đặc biệt là vấn nạn hoàn trả hàng gian lận đang ngày càng phổ biến.
1 tháng
An toàn thông tin
Đây là khoá học về đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam đề cập đến chuẩn mực đạo đức và khung pháp lý trong phát triển AI, hướng tới xây dựng nguồn nhân lực phát triển AI có trách nhiệm cho Việt Nam.
1 tháng
Công nghệ Số hóa
Năm 2025 được dự đoán là năm nhiều biến động và căng thẳng địa chính trị. Tuy nhiên, chuyển đổi số có thể là phương thức giúp thay đổi “luật chơi” để Việt Nam đón kỷ nguyên mới.
2 tháng
Đồng hành cùng doanh nghiệp
Ngày 15/4, Công ty cổ phần công nghệ chống giả Việt Nam (ACTIV) và Techfest Việt Nam phối hợp tổ chức Hội thảo "Truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa trong chương trình chuyển đổi số quốc gia".
2 tháng
Công nghệ Số hóa
Dự thảo Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đưa ra tiêu chí Nhà nước xác định nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và nhấn mạnh việc có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với nhân tài trong lĩnh vực này.
2 tháng
Công nghệ Số hóa
Bộ Tài chính vừa đưa ra cảnh báo trang facebook có tên “Tiếp nhận Xử lý Thu hồi và Hoàn Trả Vốn Treo” sử dụng hình ảnh và thông tin của Bộ Tài chính, tự nhận là đại diện Bộ Tài chính là giả mạo.
3 tháng
Thời sự - Chính trị
Nhà máy Intel tại Việt Nam sẽ chạm mốc 4 tỷ sản phẩm xuất xưởng vào tháng tư, một dấu ấn khẳng định vai trò của nhà máy lắp ráp và kiểm định của Intel tại Việt Nam trong chuỗi vận hành toàn cầu.
3 tháng
Chuyển đổi số
Tuy nhiên, theo nhà khoa học AI hàng đầu của Meta, Yann LeCun, việc mở rộng quy mô các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) hiện tại không đủ để đạt đến “AI ở cấp độ con người”.
3 tháng
Xem thêm