Tổng hợp các báo cáo cho thấy tổng vốn đầu tư mạo hiểm vào các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam năm 2021 đạt mức kỷ lục với hơn 1,4 tỷ USD. Con số này cao gấp 3 lần so với năm 2020 (451 triệu USD) và gấp 1,5 lần so với con số 874 triệu USD hồi năm 2019.

Ngoài 4 kỳ lân công nghệ là các công ty khởi nghiệp được định giá trên 1 tỷ USD, số lượng các công ty được định giá vài trăm triệu USD cũng đang tăng trưởng mạnh mẽ.

Các lĩnh vực thanh toán, thương mại điện tử và trò chơi trực tuyến đang nhận được sự đầu tư nhiều nhất. Tổng số giao dịch các thương vụ trên 10 triệu USD đã vượt mức 1 tỷ USD, tăng hơn 250% so với năm trước. Tổng giá trị đầu tư vào ngành tài chính và thương mại điện tử vượt 650 triệu USD. Ngoài ra mảng y tế cũng thu hút dòng tiền đầu tư lớn…

Từ đầu năm đến nay thị trường tiếp tục ghi nhận nhiều thương vụ rót vốn từ các quỹ đầu tư vào các startup. Trong đó nổi bật nhất là thương vụ Binance với sự tham gia của nhiều tên tuổi lớn trong cộng đồng Blockchain đã rót 150 triệu USD vào Sky Mavis hồi tháng 4/2022. Hoặc như OnPoint, công ty cung cấp các giải pháp hỗ trợ phát triển thương mại điện tử tại Việt Nam vừa công bố huy động được 50 triệu USD từ SeaTown Private Capital Master Fund.

Chu kỳ suy thoái dần xuất hiện 

Quan sát nguồn vốn đầu tư vào thị trường startup Việt từ đầu năm đến nay, một số chuyên gia lĩnh vực khẳng định, thị trường vẫn có sự hưng phấn nhất định theo đà tích cực từ cuối năm 2021. Tuy nhiên, trong mảng đầu tư nói chung có độ trễ nhất định.

Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, bà Lê Hàn Tuệ Lâm, Giám đốc đại diện của Quỹ Nextrans (Hàn Quốc) tại Việt Nam, cho rằng những số liệu thương vụ đầu tư lớn từ 50-70 triệu USD được công bố ra thị trường quý 1, thậm chí cả quý 2 năm 2022 có thể đa phần đã là những con số của cuối năm 2021. Bà Lâm phân tích, những thương vụ lớn từ 5-10 triệu USD thông thường phải mất thời gian từ 6 tháng đến 1 năm mới hoàn thành nên thời điểm nhà đầu tư quyết định rót vốn đã diễn ra từ năm ngoái và đến nay mới xuống tiền.

Trong 6 tháng đầu năm, dòng vốn đổ vào có thể vẫn tương đương với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, trong những tháng cuối năm, thị trường sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Theo bà Lâm, nguyên nhân là do hiện nay tình hình thị trường thế giới đã chứng kiến sự điều chỉnh đáng kể, đặc biệt là thị trường các cổ phiếu công nghệ của Mỹ đã giảm, trong đó có những cổ phiếu rất “hot” trong 2- 3 năm qua đã giảm đến 50- 70%, nên các thị trường khác cũng sẽ có diễn biến tương tự.

Riêng những thị trường mới nổi như Việt Nam, độ trễ có thể sẽ lâu hơn. Với những diễn biến như trên, bà Lâm nhận định, trong năm 2022, dòng vốn đầu tư thực tế vào thị trường startup có thể sẽ không cao.

Tổng mức đầu tư vào khởi nghiệp trong năm 2022 có thể sẽ suy giảm so với năm 2021. Đáng quan ngại là đà giảm sẽ tiếp tục diễn ra trong năm tiếp theo chứ không chỉ ở năm 2022. Do đó, “trong năm 2022, chỉ cần duy trì được mức vốn đầu tư vào khởi nghiệp như năm 2021 đã là một thành công của Việt Nam”, bà Lâm nói.

Một số chuyên gia cho rằng dòng tiền đầu tư vào startup sẽ không dễ dàng nữa. Những thương vụ nhận đầu tư 100-200 triệu USD sẽ rất ít, không còn phổ biến như trước đây.